Văn hoá và cách tặng quà của người Nhật Bản

Với người Nhật, việc tặng quà từ lâu đã trở thành một thói quen thông thường, không cần phải nhân dịp lễ tết hay những ngày đặc biệt. Một món quà được chuẩn bị chu đáo bằng nghệ thuật gói quà công phu là một cách đơn giản để người Nhật bày tỏ thiện ý với nhau.

Tặng quà là một phong tục quan trọng trong đời sống người Nhật

Người Nhật đặc biệt coi trọng các mối quan hệ xã hội nên quà tặng được xem như một sợi dây gắn kết con người lại với nhau và giúp thể hiện tâm tư, tình cảm và sự trân trọng. Chỉ qua một món quà nhỏ mà ta có thể thấy ở trong đó một kho tàng những giá trị văn hóa sâu sắc và rất nhân văn của người Nhật.

Cho nên, tại Nhật, tặng quà đã trở thành một thói quen hiện hữu trong cuộc sống. Người Nhật tặng quà cho nhau không những trong các dịp lễ đặc biệt như: tết, ngày cưới hỏi, sinh nhật… mà ngay cả trong sinh hoạt hàng ngày. Chính vì vậy, Nhật Bản còn được biết với tên gọi "Thiên đường tặng lễ vật cho nhau".

Người Nhật rất thích tặng nhau đôi đũa với ý nghĩa giúp họ gắp lấy những điều may mắn trong cuộc sống

Bạn có thể tặng một món quà cảm ơn cho vị chủ nhà nơi bạn ở, hay gói quà nho nhỏ thể hiện sự quý mến và tôn trọng với người bạn đã mời bạn bữa tối. Đó cũng có thể là những món quà đơn giản cho những người bạn yêu quý vào một ngày đẹp trời. Vậy nên, tặng quà được đánh giá là một truyền thống thú vị trong nền văn hóa của quốc gia này.

Cũng chính vì thế mà người Nhật không bao giờ xem tặng quà là một hành vi hối lộ. Họ cũng không quen tặng các món quà đắt tiền, mà giá trị thật sự của các món quà tặng chính là ở cách thức món quà được chuẩn bị, sự tỉ mỉ, cầu kì trong cung cách trang trí món quà... Ngay cả cách trao tặng và nhận quà cũng phản ánh rõ nét đức tính khiêm nhường, trọng lễ nghĩa, sự kính đáo và tinh tế của người Nhật Bản.

Những nét đặc trưng trong văn hoá tặng quà của người Nhật

Thực tế cho thấy nhiều người đã rơi vào tình trạng khó xử khi tặng quà cho người Nhật, bởi văn hoá tặng quà ở đây có nhiều quy tắc bất thành văn và rất khác biệt so với nhiều quốc gia khác trên thế giới. Tuy là một phong tục thân thiện nhưng người Nhật rất “khắt khe” trong cách tặng quà và nhận quà. “Giá trị quà tặng không bằng cách tặng” chính là để nói về văn hóa tặng và nhận quà của người Nhật nhưng không kém phần tinh ý.

Người Nhật rất coi trọng hình thức vì đây là cả một nghệ thuật giao tiếp tinh tế và nhiều ý nghĩa. Các món quà không nhất thiết phải đắt tiền, đôi khi chỉ là hộp bánh nhưng cần phải được gói bọc kín cẩn thận và đẹp mặt nhằm không để người nhận nhìn thấy ngay từ lúc trao tay. Khi tặng hay nhận quà bạn nên đưa và nhận bằng cả hai tay và hơi cúi người xuống để tỏ lòng kính trọng và cám ơn.

Nếu bạn muốn tặng quà riêng cho ai đó thì không nên tặng trong lúc có mặt người khác. Tặng quà cho một nhóm người thì bạn phải đảm bảo có đủ quà cho tất cả những nguời có mặt, nếu không đủ thì, một là không tặng nữa, hai là chỉ tặng cho một người có chức vụ cao nhất. Nguời Nhật rất phân biệt thứ bậc, món quà có giá trị cao hơn phải được tặng cho người có chức vụ cao hơn, đừng tặng cùng một món quà cho những người có cấp bậc khác nhau.

Tranh toà nhà UBNDTP là món quà độc đáo dành tặng cho sếp là người Nhật hoặc người có chức vị cao đang công tác tại Việt Nam

Nếu khi tặng quà mà bị từ chối, thì bạn hãy thử đề nghị tặng quà thêm một lần nữa. Hoàn toàn là bình thường và lịch sự ở Nhật khi bạn từ chối món quà một, hai lần trước khi nhận nó.

Những món quà không nên tặng cho người Nhật

Để tránh rơi vào tình trạng khó xử khi tặng quà cho người Nhật, chúng ta không nên tặng quà có số lượng là 4 hoặc 9, vì với người Nhật, số 4 đồng âm với chữ "tử" và số 9 được coi là không may mắn vì có nghĩa là "đau khổ". Tốt nhất, bạn nên tránh tặng quà có liên quan tới con số.

Chia sẽ kinh nghiệm tặng quà cho người Nhật, ông Lê Tân Việt - đại diện thương hiệu quà tặng cao cấp Royal Gift chia sẻ: "Đừng tặng những loại hoa màu trắng, hoa loa kèn, hoa trà Tsubaki hay biếu trà tuỳ tiện, đồ trang sức hay quần áo cũng không nên chọn vì nó sẽ khiến cho người nhận phải miễn cưỡng sử dụng, vì thực tế, không phải lúc nào bạn cũng chọn đúng sở thích của người được tặng. Bạn cũng lưu ý không nên tặng đồ vật làm bằng thủy tinh, sành sứ và vật có hình dáng như bình hay lọ, vì điều đó thể hiện sự dễ tan vỡ, không bền".

Tại Việt Nam nên mua quà gì tặng người Nhật Bản?

Người Nhật rất thích những món quà lưu niệm mang biểu tưởng, bản sắc dân tộc địa phương. Với họ, việc được nhận quà lưu niệm từ những người bạn ở xa là điều rất quý giá, họ sẽ nâng niu, giữ gìn cẩn thận. 

"Bạn có thể tặng người Nhật những sản vật của quê hương như: áo dài, đồ gốm, đồ thổ cẩm, nón lá, đồ thủ công... Những món quà này thường được trưng bày ở những khu du lịch, địa điểm tham quan, vui chơi hoặc tại các làng nghề. Với những đối tác quan trọng như sếp, VIP... để gầy dựng mối quan hệ tốt hơn, một lời khuyên là bạn nên đầu tư trong việc lựa chọn quà tặng cho phù hợp và ý nghĩa với người được tặng" - ông Việt chia sẻ kinh nghiệm lựa chọn quà tặng tốt và ý nghĩa.

Trống đồng mạ vàng do Royal Gift chế tác hoàn toàn thủ công tại Việt Nam được các du khách nước ngoài ưa chuộng

Xu hướng quà tặng mạ vàng cao cấp ngày càng mở rộng, chính vì thế, thị trường quà tặng về lĩnh vực này đã xuất hiện ít nhiều các trang web bán hàng nhái, hàng giả kém chất lượng, gây ảnh hưởng đến uy tín với người tiêu dùng. Chính vì vậy, khách hàng hãy nên là người tiêu dùng thông minh, tìm hiểu kỹ các thương hiệu để chọn món quà mang giá trị thực và ý nghĩa, nhằm xây dựng thành công mối quan hệ tốt đẹp và bền vững với các đối tác Nhật.